Langs onze kleinste Rijntak zijn relatief veel natuurwaarden uit vervlogen tijden bewaard gebleven, waaronder verlaten rivierarmen, kronkelwaarden met zandige ruggen en kwelgevoede geulen, bloemrijke oude dijken en restanten hardhoutooibossen.
Dynamische riviernatuur van stromende nevengeulen, actieve zandbanken en afkalvende oevers is daarentegen slechts spaarzaam aanwezig. Enerzijds omdat de IJssel de afgelopen eeuwen te klein is geworden om haar hele dal nog te onderhouden. Anderzijds omdat nagenoeg de hele rivier is vastgelegd tussen stenen oevers en kribben.
Ik heb de afgelopen jaren mogen werken aan meerdere plannen om ook de IJssel weer in beweging te krijgen. Voor Natuurmonumenten heb ik de plannen voor de Velperwaard en de Vaalwaard ontwikkeld. Voor het KRW-programma heb ik in 2016 negen nevengeulen mogen ontwerpen. Waarvan er inmiddels acht zijn aangelegd.
Velperwaard
2007 - 2017
Ontwerp natuurontwikkelingsplan "Rivierklimaatpark" Velperwaard
In 2007 is een eerste "perspectief" op de natuurontwikkelings-opgave voor de Velperwaarden geschetst in de vorm van ene brochure.
In samenspraak met de andere eigenaren zijn in de jaren daarna de plannen verder uitgewerkt tot een inrichitngsplan (Voorlopig Ontwerp, april 2013) en een Definitief Ontwerp (2016).
Er was veel inspanning nodig alvorens de vergunningen verleend waren. In 2017 start de uitvoering.
Natuurmonumenten
Emptepol Westervoort
2007
Inrichtingsschets Emptepol. Ontwerpstudie voor herinrichting voormalig steenfabrieksterrein in IJsseluiterwaarden nabij Westervoort, Duiven. In samenwerking met Adri Voorwinden, Ommeren.
Dekker van de Kamp
Korevaar
Vaalwaard
2008 - 2016
Natuurontwikkelingsvisie Vaalwaard
Initiatief van Natuurmonumenten om de natuurwaarden in de kronkelwaard van de Vaalwaard (± 55 ha) op te krikken.
Kern van het ontwerp (mei 2012) is het vergroten van de doorstroming van de oude kronkelwaard tijdens hoogwaters. Om dat te bereiken zijn geulen deels verdiept tot in het zand, en is een stroomgeleidende kade aangelegd. Project uitgevoerd door tactisch benutten van klei en zand.
Project ontwikkeld in samenwerking met JanJaap Tiemersma.
Natuurmonumenten
Ellecomse Polder
2010 - 2013
Toekomstvisie vernatting Middachten en Ellecomse Polder
In 2011 is een schetsontwerp/toekomstvisie opgesteld voor de Ellecomse Polder, als grondslag voor een beoogde boerderijverplaatsing, vernatting en natuurontwikkeling.
Eind 2012 is in samenwerking met Kees Nuyten, Ellecom, een vogelvlucht-impressie opgesteld van de effecten van de aanleg van ecologische verbinding naar de Havikerwaard, een boerderijverplaatsing en vernatting van de landgoed Middachten en de Ellecomse Polder. In opdracht van Waterschap Rijn en IJssel.
Landgoed Middachten
Waterschap Rijn en IJssel
Hof te Dieren
2008
Ecologische verbinding Hof te Dieren.
Presentatie van ecologische overwegingen rond de aanleg van een robuuste ecologische verbinding van IJsselvallei naar Veluwe tussen Dieren en Ellecom. In opdracht van de provincie Gelderland.
Provincie Gelderland
Gelderse Toren
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Gelderse Toren (KRW)
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel. In de Gelderse Toren (bij Leuvenheim) is een nevengeul aangelegd door een bestaand zachthoutooibos. Om de geul in te passen door het bos is het tracé aangepast. Helaas kon de broodnodige instroom niet worden aangelegd waardoor de geul nóg niet meestroomt.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Cortenoever
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Reuversweerd / Cortenoever (KRW)
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel. Door reliëfvolgende verlaging van de buitenste en jongste kronkelwaard is een eenzijdig aangetakte nevengeul gerealiseerd. Bij jaarlijkse hoogwaters zal de geul mee kunnen stromen met de IJssel.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Rammel-
waard
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Rammelwaard (KRW)
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
In de Rammelwaard bij Voorst is besloten de bestaande zandplas met de IJssel te verbinden en oude kronkelwaard geul weer uit te diepen tot een nevengeul. De ligging van de geul en de verbinding van de IJssel is zo gekozen dat er bij hoogwaters een optimale doorstroom mogelijk is.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Yperenburg
Wilp
2015 - 2017
Definitief ontwerp nevengeul Wilp-Ypernbrug-De Weerd
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
Voor de grote uiterwaarden ter hoogte van de Wilpse klei is een drie kilometers lange meestemmende nevengeul ontworpen.
Deze geul verbindt twee zandplassen en volgt oude beddingen van de IJssel. Over het eerste deel parallel aan de rivier en over het tweede noordelijke deel langs de voet van de Wilpse kade,
onder de A1-snelwegbrug door, terug naar de IJssel. Binnenkaads worden moeraszones herstelt
Dit ontwerp is helaas (nog) niet uitgevoerd (grondposities).
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
IJsseloeversDeventer
2003 - 2009
Rivierverruiming Deventer: ontwerpstudie en MER
2003: Bijdrage aan ontwikkelingsvisie IJsseloever Deventer, voor HDL Landschapsarchitecten Driebergen
2007: Ontwikkelingskansen Nevengeul De Worp, Deventer. Ecologische en rivierkundige bijdrage aan ontwerp-atelier Belvedére, NIROV en gemeente Deventer over landschappelijke inpassing nevengeul door stadsuiterwaard de Worp en Ossenwaard bij Deventer.
In samenwerking met DN Urbland, Delft.
2008: Uitwerken ontwerp van het PKB-rivierverruimingsproject in de IJsseluiterwaarden rondom Deventer (Bolwerksplas, de Worp, Ossenwaard, Keizers- en Stobbenwaarden, Hengforderwaarden). Lid van ontwerpteam samen met Royal Haskoning en VHP landschapsarchitecten. Verantwoordelijk voor onderbouwing en planning van de nieuwe natuur binnen het projectgebied. Uitwerken beheersvisie en bijdragen aan de milieueffectanalyse.
Gemeente Deventer
Provincie Overijssel.
Dorperwaard
Terwolde
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Dorperwaard / Slichterbreesweerd
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
Door de bestaande, geïsoleerde en langzaam volslibbende kleiput "Slichterbreesweerd" in de Dorperwaard bij Terwolde is een meestromende nevengeul ontworpen én aangelegd.
Uitdaging was het inpassen van de geul door het bestaande zeer waardevolle ooibos; op een zodanige manier dat er 'en passant' ook een bij hoogwater goed doorstroombare uiterwaard ontstaat (Stroomlijn).
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Katerstede
2012 - 2017
Stroomlijn ontwerp & uitvoeringsontwerp nevengeul Katerstede
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
De uitdaging was groot om door de fraaie zachthoutooibos van de Katerstede een meestromende nevengeul te ontwerpen én het bos tegelijkertijd beter doorstroombaar te maken bij hoogwaters. En bovendien de reigerkolonie en beverburchten te sparen.
Daarom zijn de stroomlijnmaatregelen (ontworpen in 2012) gecombineerd met de aanleg van de nevengeul.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Welsumse Waard
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Welsumse Waard
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
Deze meestemmende nevengeul verbindt de lade zuidelijke delen van de Welsumse Waard rondom de veerdam naar Olst met de grote verlaagde natuurgebied aan de noordzijde tegenover Fortmond.
Ik heb het ontwerp zodanig weten aan te passen dat de geul over een grotere lengte langs de hoge zandige oeverwal stroomt, alvorens de geul deze rug doorsnijdt. Hierdoor kon een unieke hoge zandige oever worden gerealiseerd die direct naar aanleg al werd benut door oeverzwaluwen en ijsvogels.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Welsumse Waard
2007 - 2010
Natuurontwikkeling Olster en Welsumer waarden
2007 Inrichtingsvisie verondieping zandplas "de Hoge Waard" Welsumerwaarden. Onderdeel van planuitwerking natuurontwikkelingsproject IJsseluiterwaarden Olst-Veessen. In samenwerking met Adri Voorwinden, Ommeren.
In 2010 Optimalisatie projectontwerp uit 2000 tot een meer milieuvriendelijker, duurzamer plan. Bijdrage aan ecologisch toetsing en opstellen startnotitie MER. In samenwerking met Royal Haskoning, Nijmegen.
Dienst Landelijk Gebied Overijssel
Veesser-waarden
2013
Herinrichtingsplan IJsseluiterwaard Veessen
Ontwerp van een herstelplan voor de Veesserwaarden, ter compensatie van de schade door de aanleg van een tijdelijke werkhaven en de dijkverlegging door het rivierverruimingsproject Bypass Veessen-Wapenveld.
Het Geldersch Landschap
Vorchter-waarden
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Vorchterwaard (KRW)
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
Ontwerp aangepast tot een reliëfvolgende verlaging van bestaande kronkelwaard geul. Daarbij de bestaande moeraszone behouden en de door aanleg van uitstroomdrempels de kans voor moeras- en waterplanten vergroot.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Wijhe Buiten- waarden
2015 - 2017
Uitvoeringsontwerp nevengeul Buitenwaarden Wijhe (KRW)
Een van de negen nevengeulen ontworpen voor het project KRW-IJssel.
Ontwerp voor een meestromende geul door de bestaande zandplas en kleiput, waardoor deze doorstroomt worden én weer in verbinding zijn gekomen met de rivier.
Tevens stroomlijn ontwerp. Stroombelemmerend ooibos verwijderd waardoor uiterwaard doorstroombaar is bij hoogwater. Ruimte voor nieuwe natuurontwikkeling vastgelegd op interventiekaarten.
Waterschap Vallei en Veluwe
Ploegam / Van de Biggelaar
Staatsbosbeheer
Engelse Werk Zwolle
2012 - 2014
Stroomlijnontwerp voor het Engelse werk.
Ontwerp van een maatregelen-pakket om de doorstroom bij hoogwater te vergroten en ruimte voor natuurontwikkeling te maximaliseren.
Rijkswaterstaat Oost Nederland
Staatsbosbeheer
Uiterwaarden IJssel Zwolle
2000- 2001
Schetsboek Ontwerpstudie IJsselzone
4 inspirerende schetsen voor een natuurgerichte herinrichting van de IJsselzone, de uiterwaarden van de gemeenten Hattem en Zwolle. In samenwerking met VISTA landschapsarchitecten, Amsterdam.
Gemeente Zwolle
Bypass Kampen IJsseldelta
2005 - 2011
Advies optimalisatie ecologie IJsseldelta, Bypass-Kampen
2005: Ecologische onderbouwing By-Pass Kampen. Analyse en beschrijving natuurkansen van een vijftal planvarianten. In samenwerking met H+N+S Utrecht en Staatsbosbeheer.
2010: Jos Rademakers was lid van ontwerpteam bypass Kampen. In samenwerking met Haskoning, VHP en H+N+S. Landschapsecologische input in ontwerp. Bijdrage aan workshops en presentaties. Advisering over ecologische deeladviezen als landschapsecologische analyse, beheerplan, vegetatiereeksen en natuurtoetsen.
2011: Toetsing ecologische deelproducten ten behoeve van het uitvoeringsbesluit. In een schriftelijk advies is aangegeven hoe een consistenter en inhoudelijk hoogwaardiger product kan worden geleverd.
Staatsbosbeheer
H+N+S Landschapsarchitecten
Tauw
Royal Haskoning
Zwarte Meer
1991
Scenario-studie Zwarte Meer / Keersluis Ramspol
Rijkswaterstaat Bouwdienst